Koniec półrocza w większości placówek oświatowych to gorący okres. Nauczyciele wystawiają oceny, uczniowie biegają za nauczycielami z ostatnimi poprawkami. Psycholog i pedagog szkolny mogą dostawać więcej zgłoszeń od… praktycznie wszystkich. Na ten cały ocenowy i sprawozdaniowy chaos nakłada się też poprzedzająca wszystko przerwa świąteczna i oczekiwanie na ferie. Poziom napięcia może sięgać zenitu. Pojawiają się myśli, aby tylko przetrwać do… 😉 Znacie to?

A po cichutku (lub całkiem głośno) puka do Was ewaluacja pomocy pp (psychologiczno-pedagogicznej). Puka w postaci wiadomości od koordynatora, przypominającej co i na kiedy macie zrobić… (to już, to teraz?) Jeśli sami jesteście w roli koordynatora, być może sami wysłaliście już maile z powiadomieniami i zastanawiacie się, jak to ogarniecie. Jak to mówią – Been there, done that, got the T-shirt. (czy jakoś tak :)) 

Gdybym mogła zacząć jeszcze raz, zaczęłabym od 4 kroków, które przedstawiam poniżej rozpisane w ramach czasowych (przykładowych – Twoje mogą być inne). Co ważniejsze – mogłam zacząć jeszcze raz, wraz z początkiem nowego roku szkolnego. Przez ostatnie 3 lata te kroki uratowały całą masę mojego czasu i zmniejszyły stres towarzyszący wszelkim zakończeniom. Byłam koordynatorem, więc “spinałam” wszystko na poziomie szkoły ( i swoim osobistym również). Fakt, szkoła była kameralna – być może dla placówki liczącej tysiąc + uczniów będziesz potrzebowała dostosować system pod siebie. Sprawdź i daj mi znać 🙂

Krok pierwszy – rozpisz harmonogram udzielania pomocy PP.

Krok drugi – określ projekty i wypisz do nich konkretne działania

Krok trzeci – stwórz plan działania (ramowy/bardziej konkretny w zależności od możliwości)

Krok czwarty – wykonanie planu

UWAGA: Jako “projekt” rozumiem każdą “rzecz” do zrobienia, na którą składają się inne zadania. Projektem będzie, np.:

-> poinformowanie o harmonogramie (zapisz harmonogram/wydrukuj/skseruj/skonstruuj treść maila, wyślij mail do…); 

-> przeprowadzenie obserwacji uczniów (poinformować rodzica i uzyskać zgodę, uzyskać zgodę wychowawcy, nauczyciela przedmiotu, ustalić termin, przeprowadzić obserwację, opisać wnioski z obserwacji, w razie potrzeby spotkać się z…)

-> ewaluacja prowadzonych zajęć

-> spotkanie z dyrekcją ws zmian w przepisach odnośnie udzielania pomocy pp (też wymaga przygotowania i omówienia)

Krok pierwszy – sierpień/wrzesień 

Rozpisanie harmonogramu udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej.  

Jeśli jesteś koordynatorem – harmonogram rozpisujesz na wszystkie swoje zadania i zadania innych osób. Jeśli nie masz tej roli – poproś o harmonogram koordynatora. Jeśli on nie ma – na podstawie kalendarium/kalendarza szkolnego, stwórz własny.

Jak to wygląda u mnie?

Gdy tylko pojawi się kalendarium, terminy ferii i takie tam… Wpisuję ważne terminy w kalendarz. Potem – biorąc pod wzgląd terminy przerw, świąt i wystawienia ocen, mogę rozpisać główne zadania i zaznaczyć przybliżony czas ich wykonania (konkretną datę). Jeśli mam już stan docelowy – myślę, ile czasu ja, oraz inne  osoby, potrzebujemy, by ich realizacja była możliwa (czy tydzień lub 2 wystarczą?). Sprawdzam, czy termin nie koliduje z jakimś “gorącym okresem” – np. wystawieniem ocen, tygodniem konsultacji dla rodziców, balem i pożegnaniem klas ósmych…

Ustawiłam kiedyś termin ewaluacji nie biorąc pod uwagę wystawiania ocen. Zgadnijcie, czy dostałam ewaluację w terminie? 😉

Tworzę też 2 harmonogramy – jeden dla mnie (jako koordynator i psycholog mam trochę więcej rzeczy do zrobienia), jeden dla nauczycieli. 

Krok drugi – projekty i konkretne działania (koniec sierpnia oraz wrzesień), w tym ewaluacja pomocy pp

Zadaj sobie pytania:

Jakie rodzaje pomocy psychologicznej będziesz prowadzić w tym roku?

Ilu uczniów obejmujesz pomocą w każdej z form?

W jaki sposób będziesz ewaluowała pomoc pp udzielaną uczniom?

Jakie prowadzisz dzienniki? Czy w nich jest już ujęta ewaluacja? 

Czy dziennik elektroniczny pozwala zliczyć ilość spotkań interwencyjnych z uczniem i w sprawie ucznia, czy musisz to robić ręcznie? 

Czy masz programy i cele zajęć? Ile czasu zajmie Ci ich stworzenie?

Jaka jest Twoja rola w opracowywaniu WOPFU oraz IPET dla uczniów z niepełnosprawnościami? Ile czasu potrzebujesz na wykonanie konkretnych zadań? (np. obserwacja ucznia, zebranie ankiety od wychowawcy/nauczycieli o postępach ucznia, wpisanie informacji w odpowiednich miejscach, zaplanowanie czasu na udział w spotkaniach zespołów uczących z rodzicami ucznia itp.)

oraz 

Czy informujesz inne osoby o harmonogramie, zadaniach i terminach związanych z udzielaniem pomocy pp?*

*Jeśli odpowiedziałaś na ostatnie pytanie TAK, to:

W tym kroku najlepiej skorzystać z kilku opcji:

-wywieś w pokoju nauczycielskim w widocznym miejscu, najlepiej na żółtej kartce lub pod dużym, widocznym nagłówkiem na żółtym tle

-prześlij informacje mailem/przez e-dziennik, wraz z opisem, gdzie szukać harmonogramu gdyby ktoś “zgubił“ załącznik

-zamieść harmonogram w chmurze

-poinformuj na radzie pedagogicznej o terminach obowiązujących w tym roku, zaznaczając, co jest pierwsze na liście i do kiedy trzeba to wykonać

Odpowiedzi na pytania, swoje zadania do wykonania – zapisz. To, że masz je w głowie, nie wystarczy. Niech Twoje oczy zobaczą, co masz do zrobienia i na kiedy. Możesz poczuć się przytłoczona – to normalne. Następny krok pozwoli Ci wprowadzić ład, porządek i sens w działanie.

Krok trzeci – stwórz plan działania (wrzesień)

Odpowiadając na pytania z drugiego kroku wiesz już, co masz do zrobienia. 

Pozostaje stworzyć plan działania. Może być na papierze – najprostsza opcja. Możesz skorzystać z programu do planowania (niektóre z nich, posiadające darmowe wersje to np.- Trello, Asana, Notion).

Jak to u mnie wygląda?

Na początku korzystam z wcześniej przygotowanego harmonogramu i kalendarza. Na osobnej kartce papieru A4 wpisałam zadania do wykonania z ogólnym czasem ich wykonania. Do tego czasu dokładam bufory – czyli taką ilość czasu, żebym mogła wykonać zadanie, nawet jeśli wypadnie coś nieprzewidzianego. Następnie wpisuję wykonanie konkretnych zadań w ramowy harmonogram.

Skoro nie wiem, kiedy będę mogła coś zrobić (np. przeprowadzić obserwację ucznia) jak mam to wpisać?

Jeśli nie znam konkretnej daty, a przedział czasowy – zaznaczam sobie, że od tego i tego dnia powinnam zacząć pracować nad projektem – “obserwacje uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego” na koniec pierwszego półrocza. Wyznaczam też datę końcową.

Taki przykład z życia – żeby mieć pewność że dam radę przeprowadzić wszystkie obserwacje uczniów z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego, miesiąc przed terminem spotkań z rodzicami umawiam się z wychowawcami, a później z konkretnymi nauczycielami. W planie miesiąca zaznaczam kolorem planowany czas, terminy planowanych obserwacji oraz bufor, wpisuję też termin końcowy, zazwyczaj na 2-3 dni przed planowanymi spotkaniami z rodzicami uczniów. W kalendarz wpisuję na bieżąco terminy/godziny obserwacji wraz z przypomnieniami (na koniec poprzedniego dnia lub początek tworzę harmonogram pracy na dany dzień).

W ciągu pierwszych 2 tygodni przeprowadzam obserwacje uczniów, a kolejne 2 tygodnie mam w zapasie – na stworzenie opisów czy ewaluacji, choroby uczniów, nauczycieli i własnych dzieci oraz inne nieprzewidziane sprawy).

Jeśli wykonanie jakiegoś zadania zależy wyłącznie ode mnie – opisać obserwację, napisać do … z przypomnieniem o…., wpisać w dzienniki itd – tworzę sobie konkretną checklistę do każdego projektu (stworzyłam raz, stosuję do dziś).  

W przypadku ewaluacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej mam 2 różne checklisty – jedną dla uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego, jedną dla pozostałych uczniów. Ponieważ nie mogę wpisać konkretnie w harmonogram dnia, kiedy będę miała czas na wypełnienie dokumentacji, korzystam z tej opcji. Odpalam komputer, a na tablicy korkowej przed sobą widzę, co jeszcze mnie czeka – np.: zebranie danych z dzienników elektronicznych o frekwencji uczniów na zajęciach w danym półroczu; wpisanie efektywności prowadzonych zajęć, itp.

Krok 4 – wykonanie planu (wrzesień, grudzień/styczeń, maj/czerwiec – w zależności od terminów przyjętych w harmonogramie).

Z jednej strony – jest to najłatwiejsze. Skoro wszystko mam zaplanowane, kalendarz lub program do zarządzania projektami przypomina mi o tym, co mam robić, mam konkretne zadania do wykonania, to nie pozostaje nic innego, jak je wykonywać. 

Niestety, duża elastyczność pracy psychologa szkolnego może mocno utrudniać wykonywanie zaplanowanych zadań, gdy pojawiają się na horyzoncie sytuacje kryzysowe, nowe zadania lub polecenia służbowe (np. zastępstwa, przygotowanie zestawienia dla kuratorium itp). 

Najtrudniej jest mi znaleźć czas na zadania wymagające wypełniania dokumentacji. Są dni i godziny bardziej przewidywalne, są też takie, gdzie plan jest płynny i zmienia się kilka razy w ciągu godziny. Dokumentacja nie zając- nie ucieka. Czeka cierpliwie. 

W wykonaniu planu pomagają mi plany miesiąca, o których wspominałam w kroku drugim. Patrząc na nie wiem, czy jest coś ważnego co powinnam robić poza przeprowadzaniem stałych zajęć oraz zadaniami bieżącymi, i czy czas już na wykorzystanie checklist obejmujących ewaluację pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

Co jeśli żadnego z tych kroków nie stosowałam do tej pory, a mamy już koniec półrocza?

Drugie półrocze przed Tobą! Sprawdź, co możesz zrobić już dziś, żeby jutro było łatwiejsze 🙂 Podziel się ze mną swoimi wrażeniami i sposobami radzenia sobie z ewaluacją pomocy PP. Co placówka to obyczaj – jestem ciekawa, która ze wskazówek była dla Ciebie najbardziej przydatna!

Ewaluacja wiąże się dla mnie z obserwacją uczniów podczas zajęć i na przerwach. Więcej o obserwacji dowiesz się z tego artykułu (KLIK).

A jeśli potrzebujesz konkretniejszego przewodnika – zapisz się na listę zainteresowanych ebookiem.